Trường THCS Quảng Châu được thành lập vào năm 1965 đến nay (2020) qua 55 năm xây dựng và trưởng thành, vượt qua những khó khăn thiếu thốn đồng thời phát huy những thuận lợi và thế mạnh, nhà trường đã đạt được nhiều thành tích đáng ghi nhận trong sự nghiệp giáo dục của mình.

Hiện nay trường được xây dựng tại khu phố Châu Trạch thuộc phường Quảng Châu, thành phố Sầm Sơn. Với tên ban đầu là Trường cấp 2 Quảng Châu. Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, nhiều lần thay đổi tên gọi và địa điểm xây dựng nhà trường, nhà trường luôn được nhân dân và chính quyền địa phương  Quảng Châu quan tâm đầu tư xây dựng. Trong những ngày đầu mới thành lập, trường gặp rất nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học, đội ngũ cán bộ giáo viên, đặc biệt là sự đánh phá quyết liệt của máy bay Mỹ. Ban đầu nhà trường có 6 lớp (có 2 khối lớp: khối 5 và khối 6) với khoảng 150- 200 học sinh, các phòng học được đặt ở Nghè làng Bình Hòa và Đình làng Yên Trạch, Xuân Phương. Những năm 1966, 1967... , cuộc chiến tranh leo thang của không quân Mỹ đánh phá Miền Bắc ngày càng ác liệt, nhà trường được sơ tán vào các thôn xóm, các lớp học được đặt dưới những lùm cây, lũy tre và chiến lũy. Học sinh đi học đầu đội mũ rơm, bên hông mang theo tuối thuốc và bông băng. Nhiều hôm đang học máy bay Mỹ gầm rú oanh tạc, bài học bị đứt quãng, nhưng phong trào thi đua dạy tốt học tốt vẫn được duy trì và phát triển.

Năm 1975 chiến tranh kết thúc, trong không khí tưng bừng của cả nước mới được giải phóng, trường Cấp 1 và Cấp 2 hợp nhất thành trường PTCS Quảng Châu. Thời gian này, số học sinh tăng từ 600 đến hơn 1000 em, vì vậy số lớp tăng từ 20 lên 32 lớp.

Suốt quãng thời gian dài, dưới sự lãnh đạo của chi bộ Đảng, sự nhanh nhạy trong công tác quản lý của Ban giám hiệu đã xây dựng tập thể sư phạm đoàn kết, thống nhất đưa phong trào thi đua "Dạy tốt - Học tốt" của nhà trường phát triển toàn diện. Trong các hoạt động văn hóa, các hình thức hoạt động văn hóa văn nghệ do các cấp tổ chức, trường THCS Quảng Châu cũng luôn là điểm sáng.

Đặc biệt các nhạc sỹ, các giáo viên đã sáng tác nhiều bài hát ca ngợi nhà trường và đã trở thành những bài hát truyền thống của nhà trường. Đó là bài hát "Quảng Châu kỷ niệm mái trường" của nhạc sỹ Đồng Tâm, bài "Bài ca về người giáo viên Quảng Châu" của thầy Trọng, bài "Em yêu trường Quảng Châu" của cô giáo Tố Lan.

Những thành tích nổi bật của nhà trường trong giai đoạn này:

Năm 1981, trường nhận cờ khá nhất của Tỉnh về môn bơi lội. Năm 1982, trường nhận Bằng khen của Hội đồng Bộ trưởng. Năm 1983, trường nhận cờ của TƯ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh về phong trào Đội Thiếu niên. Năm 1985, 1986 trường nhận cờ của UBND huyện, UBND tỉnh tặng đơn vị dẫn đầu ngành Giáo dục của tỉnh.

Năm học 1986- 1987, vinh dự lớn lao, trường được Nhà nước trao tặng Huân chương lao động Hạng 3 và đón Thứ trưởng Lương Ngọc Toản cùng Ngài Hốp-Man - Viện sỹ viện Khoa học Đức về thăm trường. Năm 1988 trường được nhận cờ mang chân dung Bác của TƯ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Năm 1993, lần đầu tiên, cô Thiều Thị Chân và cô Hoàng Thị Hiền được công nhận giáo viên giỏi cấp tỉnh.

Năm 1994 thầy Đinh Văn Khôi  được phong tặng danh hiệu "Nhà giáo ưu tú".

Tháng 12/1995, thực hiện theo yêu cầu đổi mới giáo dục, trường THCS Quảng Châu được thành lập (tách ra từ trường PTCS Quảng Châu).

Thời gian này, cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên của nhà trường vô cùng khó khăn. Giai đoạn này nhà trường có từ 13 đến 16 lớp, số học sinh của trường dao động từ 500- 600 học sinh nhưng chỉ có 8 phòng học, 1 phòng văn phòng, 1 phòng đồ dùng dạy học chung. Số cán bộ giáo viên thời gian mới thành lập trường THCS, trường có 12 thầy cô, do đó có nhiều thầy cô làm chủ nhiệm 2 lớp, nhà trường phải tổ chức học 3 ca trong ngày. Những năm học sau 1997-1998 số giáo viên mới được điều động về thêm  trong đó có cả giáo viên cấp 3 và có nhiều thầy cô là  sinh viên sư phạm mới học 2 năm cũng được ra trường sớm, được điều tăng cường về trường.

Từ năm 2004- 2005 Giáo viên của thế hệ này đã trưởng thành về nhiều mặt, kế tiếp truyền thống nhà trường với tập thể sư phạm vững mạnh về chuyên môn và giàu lòng nhân ái. 100% giáo viên có trình độ chuẩn, trong đó có gần 80% đạt trình độ trên chuẩn, hơn 60% giáo viên dạy giỏi các cấp, có 3 thầy cô là giáo viên giỏi cấp Tỉnh: cô Lê Thị Thanh Hà, thầy Nguyễn Xuân Diễn, cô Chu Thi Lan. Nhiều thầy cô giáo nhiều năm liền là giáo viên chủ nhiệm giỏi, giáo viên có học sinh giỏi các cấp...

Noi gương các thế hệ học sinh đi trước, lớp học sinh  ra sức thi đua học tập, rèn luyện tốt. Hàng năm, tỷ lệ học sinh đậu Tốt nghiệp THCS đạt từ 98%-100%, trong đó tỷ lệ khá, giỏi từ 30-50%; Học sinh thi vào THPT đạt từ 80%- 97%; Học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh đạt giải luôn trong tốp đầu của huyện Quảng Xương (cũ) và nay chuyển về thành phố Sầm Sơn. Trong 8 năm gần  đây, có 160 giải cấp huyện và cấp tỉnh các môn văn hóa; Đội tuyển bơi lội, đoàn thể thao của trường THCS Quảng Châu luôn dẫn đầu các giải đồng đội và cá nhân trong các kì HKPĐ, trong các hội thi học sinh giỏi TDTT cấp huyện và cấp tỉnh; có những học sinh đã trở thành kiện tướng bơi lội cấp Quốc gia và đi thi đấu quốc tế. Nhà trường luôn đạt Tiên tiến cấp tỉnh, cấp huyện; Chi bộ đạt Chi bộ trong sạch vững mạnh; Liên đội TNTP HCM được TƯ Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tặng Bằng khen...

            Ngày nay (Đến năm học 2019-2020), ngôi trường THCS Quảng Châu được xây dựng khang trang sạch đẹp với cơ sở vật chất tương đối đầy đủ, có đủ phòng cho học sinh học một ca, có khu hiệu bộ. Trường có phòng học bộ môn Lý - Công nghệ và Hóa - Sinh, phòng thư viên, phòng truyền thống có đầy đủ. Đội ngũ thầy cô giáo được đào tạo chuẩn và trên chuẩn.

            Chất lượng học sinh giỏi, chất lương học sinh thi vào THPT trong tốp đầu của huyện Quảng Xương và thành phố Sầm Sơn. Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS đạt từ 98%- 100%; tỷ lệ học sinh tiếp tục học THPT,TH bổ túc, học nghề đạt tỷ lệ từ 93.7% - 98%; Số lao động tại địa phương đã qua đào tạo đạt tỉ lệ: 79%...  Những kết quả trên đã góp phần thuận lợi cho nhà trường xây dựng trường đạt  chuẩn Quốc gia và được công nhận vào năm 2016.

            * Các thầy cô đã từng làm hiệu trưởng nhà trường.

            Trong 55 năm qua, nhà trường đã đào tạo hàng nghìn học sinh đã trưởng thành từ mái trường này. Nhiều học sinh cũ của nhà trường nay đã trở thành những cán bộ chủ chốt trong các cơ quan Đảng và Nhà nước, đơn vị quân đội các doanh nghiệp lớn. Nhiều người là tiến sỹ, thạc sỹ, cử nhân là những công dân có ích trong các ngành nghề công tác ở những lĩnh vực khác nhau, trên mọi miền của Tổ quốc.

            Những thành quả mà nhà trường đạt được trước hết nhờ sự quan tâm chỉ đạo sát sao Đảng bộ, chính quyền địa phương Quảng Châu, của các ngành các cấp, sự ủng hộ của nhân dân, sự chăm lo nhiều mặt của của Hội CMHS và đặc biệt là sự nổ lực thi đua phấn đấu của các thế  hệ cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh trong quá trình xây dựng và phát triển của nhà trường. Thành tích 55 năm qua là động lực vô cùng quý báu tiếp thêm niềm tin và sức mạnh cho nhà trương trong chặng đường mới. Hiện nay nhà trường đang có sự đổi mới mạnh mẽ và toàn diện để tạo nên “ Diện mạo mới, phong cách mới và giá trị mới” của một trường có truyền thống thi đua dạy tốt- học tốt, tô thắm thêm trang vàng tuyền thống của nhà trường. 

                                                                               Quảng Châu, ngày 10 tháng 4 năm 2020